پایان نامه بررسی و نقد اشعار طنزآمیز ملک الشعراء بهار و احمد مطر در 98 صفحه ورد قابل ویرایش با فرمت doc

چکیده

 
ادبیات نوین نسبت به ادبیات سال­های پیش دامنه­ ی گسترده­تری پیدا کرده است و نویسندگان و شاعران سعی کرده­اند نوشته­های خود را درقالب­های ادبی مختلفی جای دهند و بهترین زمینه تأثیر­گذاری بر مخاطب را برگزینند. از جمله­ی این زمینه­ها طنز است که امروزه جای خود را در دامنه­ی بیکران ادبیات نوین باز کرده است و سخن­سرا بر آن است تا مفهوم و اندیشه­ی مورد­نظر خود را در قالب طنز به مخاطب سخن انتقال دهد. چنین سبکی به­ویژه در شعر­های دو شاعر معاصر پارسی­زبان، ملک­الشعراء­­بهار و عرب­زبان، احمد­مطر نمود جالبی پیدا کرده است و هر دو شاعر سعی کرده­اند اندیشه و اعتراض خود را نسبت به شرایط و اوضاع حاکم در کشورشان در بستر طنز بیان کنند. شاید بتوان گفت که این روش تأثیر بیشتری بر شنونده و خواننده دارد؛ امری که بیان آن کار راحتی به­نظر نمی­رسد. این نوشتار بر آن است تا در کنار بیان ویژگی­های شعر هر دو شاعر، به نقد و شیوه کاربرد طنز در اشعار آنها بپردازد. این مقاله با استفاده از روش تطبیق اندیشه­های دو شاعر به بررسی موضوعاتی می­پردازد که در شعر این دو شاعر خود­نمایی کرده است.

فهرست مطالب

 
فصل اول: کلیات
1-1- مقدمه 
1-2- اهداف پژوهش 
1-3- تعریف و بیان مسأله 
1-4- سؤالات اصلی پژوهش 
1-5- پیشینه تحقیق 
1-5-1- ادبیات تطبیقی 
فصل دوم: طنز و مفاهیم مربوط به آن
2-1- معنی طنز
2-2- تفاوت طنز و هجو
2-3- تفاوت طنز و هزل
2-4- جایگاه طنز در شعر امروز
2-5- آشنایی با زندگی دو شاعر
2-5-1- زندگی بهار
2-5-1-1- تألیفات بهار 
2-5-2- زندگی مطر
2-5-2-1- دلیل نام­گذاری لافتات 
2-5-2-2- علت گرایش مطر به طنز
2-5-2-3- تألیفات مطر 
2-6- چرا احمد­مطر و بهار
فصل سوم: مضامین مشترک در اشعار بهار و مطر
3-1- تصویر حاکمان در آینه شعربهار و مطر 
3-2- انتقاد از حاکمان ظالم 
3-3- رسوا کردن سلاطین به­خاطر بی­کفایتی 
3-4- تشبیه حاکمان ظالم به حیوان 
3-5- حرکت به سوی تمدن جدید 
3-6- انتقاد از فقر فرهنگی 
3-7- بسنده نکردن به افتخارات گذشته 
3-8- انتقاد از گسترش بدعت و فساد در جامعه 
3-9- انتقاد از وزارت فرهنگ 
3-10- بی­ارزش بودن علم در جامعه 
3-11- انتقاد از دین­ستیزی 
3-12- نا­امیدی از اصلاح جامعه 
3-13- انتقاد از حضور بیگانگان در کشور 
3-14- از بین رفتن مقام و منزلت انسان 
3-15- بیان شفاف واقعیت­ها 
3-16- انتقاد از بکار­گماردن افراد نالایق 
3-17- نبود نظم و برنامه کشور
3-18- نا­امیدی از مردم 
3-19- تأثیر ناآگاهی عوام براستمرار استبداد 
3-20- شکایت از روزگار 
3-21- مدعیان بی­عمل 
3-22- انعکاس وضعیت اسف­بار مردم
3-23- انتقاد از دانشمندان درباری 
3-24- سرزنش مصلحان و واعظان 
3-25- گاهی ریشه مشکل از خود مردم است
3-26- دعوت از مردم برای حل مشکلات 
3-27- انتقاد از جو مخوف پلیسی 
3-28- انتقاد از وضعیت بد زندان­ها 
3-29- غارت ثروت­های مردم 
3-30- آرمان­گرایی 
فصل چهارم: مضامین متفاوت در اشعار بهار و مطر
4-1- مضامین متفاوت در اشعار بهار 
4-1-1- دعوت به عبرت­آموزی از گذشتگان 
4-1-2- انتقاد از فقدان عدالت و گسترش تبعیض 
4-1-3- فغان از هرج و مرج 
4-1-4- نکوهش مردم تهران 
4-1-5- نکوهش خائنان 
4-1-6- افشای خیانت کارگزاران 
4-1-7- انتقاد از دوستان 
4-1-8- وطن­خواهی 
4-1-9- آمدن سرمایه­داری و رفتن دین 
4-1-10- انتقاد از رواج دروغگویی 
4-1-11- سرزنش وکلای مجلس 
4-1-12- بیان عظمت آه و ناله­ی ملت 
4-2- مضامین متفاوت در اشعار مطر 
4-2-1- بیان رسالت شاعران 
4-2-2- نقش ادبیات در بیدارگری 
4-2-3- انتقاد از سرقت بیت­المال 
4-2-4- از بین رفتن هویت مردم 
4-2-5- الهام گرفتن از تاریخ برای سرکوب ستمگران
4-2-6- جایگاه مردم در نظر حاکمان 
4-2-7- سوء استفاده از دین 
4-2-8- پرهیز از تقلید کورکورانه 
4-2-9- پرهیز از وابستگی به غرب 
4-2-10- خوش­خدمتی عرب­ها به غرب 
4-2-11- سرزنش کشورهای عربی 
4-2-12- تکرار در شعر مطر 
4-2-13- عزت نفس 
نتیجه­ گیری 
منابع 

گزارش کارآموزی در اداره کار تعاون و رفاه امور اجتماعی در 27 صفحه ورد قابل ویرایش با فرمت doc

مقدمه

طبقه بندی و ارزشیابی مشاغل روشی است که در آن به تجزیه و تحلیل تمامی عوامل موثر کار با هم ( یکجا ) می پردازیم این عوامل عبارتند از : مهارت ، مسئولیت ، مساعی ، جسمانی و ذهنی و شرایط نامطلوب محیط کاری می باشند .

اجرای طرح های ارزشیابی مشاغل در دو حالت ممکن است انجام پذیرد :

حالت اول : زمانی است که برای تاسیس سازمانی برنامه ریزی می شود . در این حالت هنوز شغل و شاغلی در عمل وجود ندارد که از نزدیک مورد مطالعه ، بررسی و ارزشیابی قرار گیرد . بدهی است که در این مرحله کارشناسان طبقه بندی و ارزشیابی مشاغل با توجه به سوابق گذشته و سازمان های مشابه به طور کیفی و ذهنی ارزش ریالی مشاغل را برای تعیین و پرداخت حقوق و دستمزد مشاغل موجود در سازمان معلوم و مشخث می نمایند تا در پرداخت محقوق و دستمزد مشاغل موجود در سازمان جدید ملاک عمل قرار گیرد .

حالت دوم : زمانی است که سازمانی در حال فعالیت بوده و مشاغل آن دارای شاغلین است که برای امر ارزشیابی می توانند از نزدیک مورد مطالعه و بررسی قرار گیرد .

هدف ارزشیایی شغل عبارت است از ایجاد ارتباط منطقی بین وظایف و مسولیت های یک شغل با میزان حقوق و دستمزد پرداختنی به مشاغل ( البته ما در این تحقیق فقط به میزان وظایف و مسئولیت های مشاغل و رتبه بندی بر اساس چارت سازمانی بسنده کرده ایم . )

گزارش کارآموزی در مراکز انتقال نفت در 43 صفحه ورد قابل ویرایش با فرمت doc

مقدمه
 

از آغاز پیدایش نفت ، موضوع حمل آن از منابع استخراج به مراکز تصفیه و همچنین مصرف مورد توجه قرار گرفت.
بشر در ابتدای امر از چهارپایان به منظور جابجا نمودن این ماده ارزشمند بهره جست وبا کوشش مجدانه ای که به عمل آورد توانست وسیله مطمین دیگری که ضمنا هزینه های حمل را کاهش دهد ، ایجاد نماید.
لذا خطوط لوله در این راستا ایجاد گردیدند که برای اولین بار در ایالات متحده امریکا و پس از آن از نظر اقتصادی و راحتی عملیات و حمل و نقل جدید مورد تایید قرار گرفت وبه سایر کشورهای نفت خیز دنیا سرایت کرد.
از مزایای خط لوله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
الف)حمل سریع تر مواد نفتی
ب)ارزان تر تمام شدن قیمت مواد نفتی
ج)خطرات کمتر انتقال مواد نفتی
 

 

فهرست

 
مقدمه 
منطقه غرب
تلمبه خانه برداسپی
سیستم های اصلی تلمبه خانه
نقشه منیفیلد تلمبه خانه برداسپی 
پروفیل خط برداسپی 
سیستم های برق تلمبه خانه برداسپی 
الف-) مشخصات سیستم کنترل
الف-1) plc
الف-2) درایور ها 
الف-3) الکتروموتورها 
الف-4) شیر های برقی سیستم های حفاظتی , آلارم ها 
ب-) نقشه P&ID
ب-2) منفیلد مخزن Relief و مخزن Drain
ج-) ساختمان شیرهای اطمینان ونقاط تنظیم
د-) تشریح فعالیت های عملی 
د-1) دریافت و ارسال پیک 

مقاله بررسی کاربرد کدینگ در مخابرات در 12 صفحه ورد قابل ویرایش

مقدمه:

 

می‌دانیم که برای دستیابی به مخابرات امن و  اینکه اطلاعات دیجیتال بدون خطا و همچنین بدون کم و زیاد شدن بیتها انتقال یابند احتیاج به استفاده از یک سری تکنیکهایی می‌باشد. یکی از این تکنیکها  به کار بردن کدهای کنترل خطا که به نام کدینگ کانال نیز معروف است می باشد.

 

بطور خیلی مختصر کد کردن به منظور کنترل خطا به کار بردن حساب شده رقمهای افزون می باشد. قالبهای تابعی که عمل کدینگ کنترل خطا را انجام می دهند کد کننده کانال و آشکار ساز کانال می‌باشند. کد کننده کانال به روش سیستماتیک رقمهائی را به رقمهای پیام ارسال اضافه می کند. این رقمهای اضافی، در حالی که خود حامل هیچگونه اطلاعاتی نیستند، تشخیص و تصحیح خطا در رقمهای حاصل اطلاعات را برای آشکار سازی کانال ممکن می سازند، تشخیص و تصحیح خطا، احتمال خطای کل سیستم را پائین می آورد.

 

در این بحث ابتدا به بررسی  انواع خطاها  و کدینگ‌های مورد استفاده جهت از بین بردن آنها می‌پردازیم که از این بین فقط در مورد  دو نوع از این کدها ) BCH ,کانوولوشن( توضیح بیشتری داده شده است چرا که این دو نوع کدینگ در بحث EP از اهمیت بالایی برخودار می‌باشند.

 

شکل 1 تقسیم بندی کلی محافظت الکترونیک در شاخه کخابرات و زیر شاخه مربوط به کدینگ را نشان می‌دهد همان طور که مشاهده می شود انواع کدینگ به دو دسته اصلی کدهای بلوکی و کانولوشن تقسیم بندی می شوند.  

 

در ادامه  به بررسی انواع خطاها و کدینگ‌های مورد استفاده جهت مقابله با آنها به منظور ایجاد محافظت الکترونیکی در شاخه‌ سیستم‌های مخابراتی می‌پردازیم.

 

 

 

   

پایان نامه بررسی اثرات شرایط محیطی فشار و دما بر عملکرد نیروگاه بخار در70 صفحه ورد قابل ویرایش

عناوین

 

چکیده

 

فصل اول : معرفی تجهیزات نیروگاه بخاری

 

1 ـ 1 ـ مقدمه

 

1 ـ 2 ـ دیگ بخار و تجهیزات جانبی آن

 

1 ـ 2 ـ 1 ـ مقدمه

 

1 ـ 2 ـ 2 ـ اکونومایزر

 

1 ـ 2 ـ 3 ـ درام

 

1 ـ 2 ـ 4 ـ لوله های دیوارهای محفظه احتراق یا اوپراتور

 

1 ـ 2 ـ 5 ـ سوپر هیترها

 

1 ـ 2 ـ 6 ـ دی سوپر هیتر ها یا اتمپراتورها

 

1 ـ 2 ـ 7 ـ ری هیترها

 

1 ـ 2 ـ 8 ـ جنس لوله های بویار

 

1 ـ 2 ـ 8 ـ 1 ـ ساختار میکروسکوپی  فولادها

 

1 ـ 2 ـ 8 ـ 2 ـ اورهیت شدن لوله های بویلر

 

1 ـ 2 ـ 8 ـ 3 ـ تغییرات ساختار فولاد در تحت اورهیت

 

1 ـ 2 ـ 8 ـ 4 ـ اتفاقات اورهیت در نیروگاهها

 

1 ـ 2 ـ 8 ـ 5 ـ بحث و نتیجه گیری

 

1 ـ 3 ـ گرمکن های آب تغذیه

 

1 ـ 4 ـ کوره یا محفظه حتراق

 

1 ـ 4 ـ 1 ـ ساختمان مشعلها و روشن پودر کردن سوخت در آنها

 

1 ـ 5 ـ تجهیزات جانبی دیگ بخار

 

1 ـ 5 ـ 1 ـ گرمکن های هوا

 

1 ـ 5 ـ 2 ـ دریچه های کنترل هوا یا دمپرها

 

1 ـ 5 ـ 3 ـ دودکش

 

1 ـ 6 ـ فنهای نیروگاه

 

1 ـ 7 ـ والوها

 

1 ـ 8 ـ سیستمهای مرتبط با دیگ بخار

 

1 ـ 8 ـ 1 ـ مقدمه

 

1 ـ 8 ـ 2 ـ سیستم کنترل آب تغذیه

 

1 ـ 8 ـ 3 ـ سیستم کنترل درجه حرارت بخار

 

1 ـ 8 ـ 4 ـ کنترل فشار بخار

 

1 ـ 8 ـ 5 ـ کنترل سیستم احتراق

 

1 ـ 8 ـ 5 ـ 1 ـ کنترل هوای مشعل

 

1 ـ 8 ـ 5 ـ 2 ـ کنترل سوخت مشعل

 

1 ـ 8 ـ 5 ـ 3 ـ کنترل فشار محفظه احتراق

 

1 ـ 9 ـ 1 ـ مقدمه

 

1 ـ 9 ـ 2 ـ اصول کار و وظایف کندانسور

 

1 ـ 9 ـ 3 ـ  اثرات وجود هوا در کندانسور

 

1 ـ 9 ـ 4 ـ انواع کندانسور از نظر خنک سازی بخار

 

1 ـ 9 ـ 5 ـ وسایل حفاظتی کندانسور

 

1 ـ 9 ـ 6 ـ تمیز کردن کندانسور

 

1 ـ 10 ـ سیستمهای آب گردشی خنک کننده کندانسور

 

1 ـ 10 ـ 1 ـ مقدمه

 

1 ـ 10 ـ 2 ـ انواع سیستمهای خنک کن

 

1 ـ 10 ـ 3 ـ سیستم یکبارگذر

 

1 ـ 10 ـ 4 ـ سیستم چرخشی

 

1 ـ 10 ـ 5 ـ سیستم ترکیبی

 

1 ـ 11 ـ توربین بخار و انواع طبقه بندی آن

 

1 ـ 11 ـ 1 ـ مقدمه

 

1 ـ 11 ـ 2 ـ طبقه بندی توربین بخار

 

فصل دوم : بررسی اثرات شرایط محیطی بر روی عملکرد نیروگاههای بخار

 

2 ـ 1 ـ اثر کمیت های ترمودینامیکی ( فشار و دما ) بروی بازده سیکل نیروگاه

 

2 ـ 2 ـ 1 ـ وظیفه اصلی چگالنده

 

2 ـ 2 ـ 2 ـ سیستم آب گردشی نیروگاه

 

2 ـ 2 ـ 3 ـ عوامل موثر بر برج خنک کن نیروگاه

 

2 ـ 2 ـ 4 ـ اثرات شرایط محیطی بر کندانسور

 

2 ـ 3 ـ اثرات شرایط محیطی بر روی عملکرد لوبلیر نیروگاه

 

2 ـ 3 ـ 2 ـ اثرات فشار و دمای محیط بر روی عملکرد بویلر

 

2 ـ 4 ـ بررسی نمونه ای اثرات شرایط محیطی بر عملکرد  نیروگاه بخاری ( تبریز )

 

2 ـ 4 ـ 1 ـ تاثیر درجه حرارت محیط در مصرف داخلی

 

2 ـ 4 ـ 2 ـ تاثیر درجه حرات محیط در مصرف آب نیروگاه

 

نتیجه گیری

 

2 ـ 4 ـ 3 ـ تاثیر درجه حرارت کم محیط در بهینه سازی مصرف داخلی نیروگاه تبریز

 

2 ـ 4 ـ 4 ـ تاثیر درجه حرات در افزایش تلفات و کاهش عمر الکتروموتورهای سوخت

 

2 ـ 5 ـ بررسی علل خوردگی لوله های کندانسور واحد یک نیروگاه تبریز

 

2 ـ 5 ـ 1 ـ شرایط کاری و مشخصات فنی لوله های کندانسور

 

2 ـ 5 ـ 2 ـ وضعیت ظاهری نمونه لوله

 

2 ـ 5 ـ 3 ـ نتایج آزمایشات

 

2 ـ 5 ـ 4 ـ فرم مقطع سوراخ

 

2 ـ 5 ـ 5 ـ بررسی زیر ساختار لوله

 

2 ـ 5 ـ 6 ـ علل خوردگی و سوراخ شدن نمونه مورد آزمایش

 

2 ـ 5 ـ 7 ـ پیشنهادات

 

2 ـ 6 ـ بررسی نمونه ای اثرات شرایط محیطی بر عملکرد نیروگاه بندرعباس

 

2 ـ 6 ـ 1 ـ اثرات شرایط محیطی بر عملکرد بویلر و تاثیر آن بر طراحی بویلر

 

2 ـ 6 ـ 2 ـ اثرات شرایط محیطی بر عملکرد توربین

 

2 ـ 6 ـ 3 ـ اثرات شرایط محیطی بر ژنراتور

 

2 ـ 6 ـ 4 ـ اثرات شرایط محیطی بر کندانسور

 

2 ـ 7 ـ بررسی نمونه ای اثرات شرایط محیطی بر روی عملکرد نیروگاه شهید محمد منتظری اصفهان

 

2 ـ 7 ـ 1 ـ اثرات شرایط محیطی بر روی عملکرد بویلر

 

2 ـ 7 ـ 2 ـ اثرات شرایط محیطی بر عملکرد کندانسور

 

فصل سوم

 

نتیجه گیری

 

مراجع

 

 

چکیده

 

شرایط جغرافیای و آب و هوایی در ایران که متاسفانه بیشتر کویر و گرم می باشد کمک می نماید که درصد مصرف داخلی واحدهای بهره برداری شده در ایران از حد بالایی برخوردار باشد بر  این اساس جای زیادی برای کاهش مصارف داخلی واحدهای در حال کار برای پرسنل بهره برداری نیروگاههای بخاری جزء توجه به تغییرات دمای هوای محیط و دیگر شرایط محیطی و نیز میزان بار واحد باقی نمی ماند که به عنوان مثال در نیروگاه کازرون با توجه به راه اندازی واحدها و میزان مصارف کم واحد ها روش مورد عمل در نیروگاه کازرون توجه به دمای محیط و استفاده حداقل از فن های خنک کن روغن و ‌آب می باشد و در نیروگاه تبریز اقدامات نیروگاه جهت کاهش مصارف داخلی و کاهش تلفات حرارتی و الکتریکی بصورت برنامه ریزی جهت خارج نمودن فن های برج با توجه به دمای آب خنک کن و تغییرات دمای هوای محیط و کاهش نسبی مصارف الکتریکی می باشد . این پروژه از سه فصل تشکیل شده است که در فصل اول به معرفی تجهیزات نیروگاه بخار می پردازیم و در فصل دوم به بررسی اثرات شرایط محیطی بر عملکرد نیروگاه بخار و در فصل سوم نیز نتیجه گیری از پروژه و ارائه پیشنهادات و راه حلهایی جهت کاهش مصارف داخلی نیروگاه با توجه به فاکتور شرایط محیطی می پردازد .

 

 

فصل اول

 

معرفی تجهیزات نیروگاه بخاری

 

 

 

 

1 ـ 1 ـ مقدمه

 

نیروگاههای بخاری یکی از مهمترین نیروگاههای حرارتی می باشد که در اکثر کشورها ، از جمله ایران سهم بسیار زیادی را در تولید انرژی الکتریکی بر عهده دارد به طوری که سهم تولید این نیروگاهها بیش از 70% کل تولید انرژی کشورمان ( در سال 1375 ) می باشد . از مهمترین این نیروگاهها در کشورمان می توان به نیروگاههای شهید محمد منتظری اصفهان ، رامین اهواز ، اسلام آباد اطفهان ، طوس مشهد ، بعثت تهران ، شهید منتظر قائم کرج ، تبریز ، بیستون ، کرمانشاه ، مفتح همدان و بندرعباس اشاره نمود ، مشخصات این نیروگاهها به همراه دیگر نیروگاهها بخاری کشورمان را می توان در جدول ( 1 ـ 1 ) مشاهده نمود . در این نیروگاهها از منابع انرژی فسیلی از قبیل نفت ، گاز طبیعی ، مازوت و غیره استفاده می شود ، به این ترتیب که از این سوختها جهت تبدیل به انرژی حرارتی استفاده شده و سپس این انرژی به انرژی مکانیکی ، و در مرحله بعد به انرژی الکتریکی تبدیل می گردد به عبارت دیگر در این نیروگاهها سه نوع تبدیل انرژی صورت می گیرد اولین نوع تبدیل انرژی شیمیایی ( انرژی نهفته در سوخت ) به انرژی حرارتی است که این تحول در وسیله ای بنام دیگر بخار صورت می گیرد این تبدیل انرژی باعث می شود که آب ورودی به دیگر بخار تبدیل به بخار با دمای زیاد شود دومین نوع ، تبدیل انرژی حرارتی به انرژی مکانیکی است که این تحول در توربین نیروگاه صورت می گیرد و انرژی مکانیکی است که این تحول در توربین نیروگاه صورت می گیرد و انرژی حرارتی نهفته در بخار وردی به توربین تبدیل به انری مکانیکی چرخشی محور توربین می شود . سومین و آخرین نوع از تبدیل انرژی در نیروگاههای بخاری ، تبدیل انرژی مکانکی موتور به انرژی الکتریکی می باشد که این تحول در ژنراتور نیروگاهها صورت می گیرد در نهایت انرژی الکتریکی توسط خطوط انتقال به مصرف کنندگان منتقل می شود در این فصل برآنیم تا تجهیزات اصلی یک نیروگاه از قبیل توربین ، دیگ بخار ، کندانسور و پمپ تغذیه ، به طور مجزا تجهیزات اصلی و جانبی این نیروگاههای مطرح می شود .

 

جدول ( 1 ـ 1 )

 

نیروگاه	مکان جغرافیایی	زمان بهره برداری	تعداد واحد	ظرفیت واحد  (مگاوات)	مجموع تولید (مگاوات)
شهید سلیمی	نکا	60 – 1358	4	440	1760
بندر عباس	بندرعباس	64 - 1359	4	320	1280
رامین	اهواز	77 و 60 – 1358	5	315	1575
شهید رجایی	قزوین	1371	4	250	1000
مفتح غرب	همدان	1373	4	250	1000
اسلام آباد	اصفهان	60 – 1348	5	320 × 2 120 × 1 5/37 × 2	835
شهید منتظری	اصفهان	77 و 68 – 1363	6	200	1200
تبریز	تبریز	68 – 1365	2	368	736
بیستون	کرمانشاه	1373	2	320	640
شهید منتظر قائم	کرج	52 – 1350	4	25/156	625
طوس	مشهد	1365	4	150	600
بعثت	تهران	47 – 1346	3	5/82	5/247
شهید بهشتی	لوشان	1352	2	120	240
مشهد	مشهد	53 – 1347	3	13 × 1 60 × 2	133
ایرانشهر	ایرانشهر	76 – 1375	2	64	128
زرند	کرمان	1352	2	30	60
شهید فیروزی	تهران	1338	4	5/12	50

 

 

1 ـ 2 ـ دیگ بخار و تجهیزات جانبی آن

 

1 ـ 2 ـ 1 ـ مقدمه

 

یکی از مهمترین تجهیزات در نیروگاههای بخاری ، دیگ بخار می باشد که در آن ، آب تغذیه شده توسط پمپ تغذیه با جذب حرارت ، به بخار پس تافته تبدیل می گردد . دیگر بخار نیروگاهها از نظر چـگونگی گرم کردن آب ورودی به دو نوع تقسیم می شوند :

 

الف ـ دیگ بخار درام دار

 

ب ـ دیگ بخار یک بار گذر

 

1 ـ 2 ـ 2 ـ اکونومایزر

 

پس از اینکه گازهای کوره قسمتی از حرارت خود را به لوله های آب  و سوپرهیتـرها می دهد هنوز دارای مقدار قابل ملاحظهای حرارت می باشد که این حرارت همراه گازهایی اگر بدون استفاده از دودکش خارج شود از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نبوده و راندمان دستگاه پایین خواهد بود لذا با استفاده از یک اکونومایزر از این حرارت باقیمانده استفاده می نمایند . اکونومایزر شامل تعدادی لوله های سری است که در آخرین مرحله مسیر گازهای حاصله از احتراق قرار گرفته و آب درون لوله ها گرم می شود . میزان افزایش درجه حرارت آب ورودی به اکونومایزر بستگی به طراحی دیگر بخار و حرارت موجود در گازهای خروجی از دیگ بخار دارد بعنوان مثال در نیروگاه طوس دمای آب ورودی به اکونومایزر 242 درجه سانتی گراد و دمای خروجی 294 درجه سانتی گراد می باشد و این در حالی است که در نیروگاه شهید محمد منتظری دمای آب ورودی 244 درجه سانتی گراد و دمای آب خروجی 366 درجه سانتی گراد ( با سوخت گاز در مشعلها ) می باشد . جایگاه این لوله ها پس از لوله های ری هیتر و سوپر هیتر در انتهای دیگ بخار است . باید توجه داشت که توزیع آب در این لوله ها باید یکنواخت باشد تا در قسمتهایی از لوله ها مایع گرم تبدیل به بخار نشود که در این صورت لوله ها صدمه خواهند دید .

 

1 ـ 2 ـ 3 ـ درام

 

استوانه ای است به طول چندین متر و قطر داخلی 5/1 متر و ضخامت جدار حدود  12 سانتی متر از جنس فلز مقاوم در مقابل فشار و درجه حرارت . معمولاً از طریق نورد یک قطعه فلزی مستطیل شکل آنرا بصورت استوانه درآورده و دو لبه را به هم جوش می دهند . سپس قطعه های انتهایی را به صورت نیمکره به آن جوش می دهند . جنس ، طول ، قطر داخلی و ضخامت جداوره درام بستگی به بزرگی ، قدرت درجه حرارت و فشار بخار هر واحد دارد . درام به عنوان مخزن در دیگ بخار عمل می کند که دارای وظایف زیر است :

 

الف ـ جدا کردن قطرات از بخار آب

 

ب ـ عمل نمودن به عنوان مخزن ذخیره آب

 

ج ـ با استفاده از سطح آب درام می توان مقدار آب تغذیه به سیکل را کنترل نمود .

 

فشار درام در دیگ های بخار نیروگاههای شهید رجایی ، طوس ، شهید محمد منتظری و نکا به ترتیب برابر 8/169 ، 45/148 ، 158 ، 210 اتمسفر است .

 

 

1 ـ 2 ـ 4 ـ لوله های دیوارهای محفظه احتراق یا اوپراتور

 

اطراف محفظه احتراق دیگ های بخار ، تعداد زیادی لوله های موازی نزدیک به هم که به لوله های اوپراتور موسوم هستند پوشیده شده است . وظیفه این لوله ها از یک طرف آن است که بخشی از حرارت حاصل از احتراق را از طریق تشعشی و جابجایی جذب نماید و از طرف دیگر ، حرارت جذب شده به وسیله هدایت به آب داخل خود منتقل می کند . بنابراین در کوره ، هر سه نوع انتقال حرارت با یکدیگر انجام می گیرد . حاصل این تبادل حرارت جذب حرارت توسط داخل آب لوله ها و تبدیل آن به بخار است . به عبارت دیگر کلیه بخار تولیدی دیگ بخار در این لوله ها ایجاد می شود . از طرف دیگر جذب حرارت توسط لوله های دیواره ای ، باعث خنک شدن فضای اطراف کوره می شود و لذا مشکلی از نظر عایق کاری دیواره های اطراف محفظه احتراق پیش نخواهد آمد . به عبارت دیگر لوله های دیواره ای با جذب حرارت و انتقال آن به آب داخل خود ، دیواره کوره را خنک می نماید . لازم به ذکر است که جریان آب در داخل لوله های دیواره ای از پایین به بالاست . هر چه آب در طول کوره به طرف بالا حرکت نماید حرارت بیشتری جذب نموده و در نتیجه بخار بیشتری تولید می گردد .

 

1 ـ 2 ـ 5 ـ سوپرهیترها

 

یک سری لوله از جنس فولاد مقاوم در برابر حرارت و فشار با اشکال مختلف معمولاً به شکل u یا s و یا اشکال دیگر که در کنار هم بفاصله کمی از هم قرار دارد و ابتدا و انتهای آنها به دو لوله بزرگتر بنام هدر جوش داده شده اند و به مجموعه آنها سوپرهیتر گفته می شود این مجموعه معمولاً در فضای داخلی بویلر یعنی داخل کوره و مسیر گازهای خروجی کوره قرار داده می شود بطوریکه هدر ابتدایی و انتهایی در بیرون دیواره و یا هم ردیف دیواره های بویلر و خود لوله های سوپرهیت در داخل قرار می گیرند . هدر ابتدایی به بالای درام مربوط است و هدر انتهایی به لوله خروجی بخار از دیگ . برای استفاده از  انرژی و حرارت بیشتر بخار در نیروگاهها ، بخار اشباع تولید شده در درام دیگ بخار را مجدداً توسط گازهای حاصله از احتراق کوره گرم می کنند . این عمل داغ کردن بخار یا سوپر هیتر نامیده می شود . سوپر هیترها را بر اساس تعداد زیاد لوله ها و محل هدر ها و همچنین شرایط حرارت دریافتی ( از نوع تشعشی یا جابجایی ) طبقه بندی می کنند . در بعضی موارد طبقه بندی سوپر هیتر ها بر اساس هر دو حالت فوق صورت می گیرد . توجه به شکل قرارگرفتن لوله ها و هدرها ، سوپر هیتر ها ممکن است از نوع آویزان باشند . در این نوع لوله ها از هدر ها آویزان بوده و توسط آنها نگهداری می شوند و یا سوپر هیتر ها ممکن است از نوع افقی یانشد و یا ممکن است بشکل (L) باشد که دو نوع اخیر دارای تخلیه طبیعی بوده و احتیاج به تخلیه اجباری ندارند ، و در هنگام روشن کردن دستگاه دیگ بخار بسهولت عمل می نمایند ، از این رو دو طرح مزبور مورد توجه در سوپر هیتر های اولیه دیگ بخار با سوخت پودر شده قرار گرفت . در شکلهای ( 1 ـ 2 ـ الف ) و ( 1 ـ 2 ـ ب ) انواع مختلف سوپر هیترها نشان داده شده است . معمولاً دمای خروجی از سوپر هیترها بیش از 500 درجه سانتی گراد است یه عنوان نمونه این دما در نیروگاههای شیهد رجایی ، تبریز ، طوس ، شهید محمد منتظری ، نکا ، بندرعباس و ایرانشهر به ترتیب در حدود 546 ، 538 ، 540 ، 545 ، 530 ، 540 ، 540 درجه سانتی گراد می باشد . البته برای این نیروگاهها دمای سیال خروجی از سوپر ثانویه با فشارهای زیاد به ترتیب برابر 145 ، 5/178 ، 133 ، 140 ، 190 ، 169 ، 67/137 کیلوگرم بر سانتی متر مربع می باشد .

 

1 ـ 2 ـ 6 ـ دی سوپر هیترها یا اتمپراتورها

 

در  عمل سوپر هیترهایی می سازند که برای درجه حرارتهای بالاتر از درجه حرارت مورد لزوم و برای تمام شرایط بار توربین ، مقاومت کافی داشته باشند . در مواقع پایین آمدن بار توربین و در نتیجه درجه حرارت بخار پایین آوردن آن ، از دی سوپر هیتر استفاده می کنند و آنرا می توان ما بین سوپر هیتر اولیه و ثانویه قرار داد .

 

آب دیگ بخار از درام دیگ بخار سرازیر شده و دور بدنه دی سوپر هیتر جریان پیدا می کند و بخاری را که از لوله های تعبیه شده در بدنه دی سوپر هیتر عبور می کند خنک می سازد . برای کنترل درجه حرات نهایی بخار از سوپاپهایی استفاده می نمایند که بوسیله موتور کار می کنند . این سوپاپها توسط ترموستاتی که در لوله خروجی سوپرهیتر ثانویه نصب شده کنترل می شوند ، بدین ترتیب که جریان بخار را با توجه به درجه حرارت مورد لزوم به دی سوپر هیتر یا مستقیماً به سوپر هیتر ثانویه هدایت می نمایند ، این سوپاپها طوری طراحی شده اند که بطور دستی نیز می توان از آنها استفاده کرد و از این مورد در مواقع اضطراری استفاده می شود . این نوع دی سوپر هیتر بنام دی سوپر هیتر غیر تماسی موسوم است چون سیال خنک کننده تماس واقعی با بخار ندارد .

 

1 ـ 2 ـ 7 ـ ری هیترها

 

از نظر اقتصادی به صرفه است تا جهت بالا بردن بازده سیکل از ری هیترهایی که در بین توربین های نیروگاه قرار دارد استفاده شود . در ری هیترها ، درجه حرارت بخار خروجی از توربین فشار قوی را تا درجه حرارت اولیه بخار بالا می بردند و سپس آن را به سمت توربین فشار متوسط هدایت می کنند . این عمل هم می تواند بین توربین های فشار متوسط و ضعیف صورت گرد . ساختمان و طرز قرار گرفته آنها شبیه سوپر هیترهاست و مشابه آنها به دو بخش ری هیتر اولیه و ثانویه ، و در بعضی موارد به چندین بخش تقسیم می شوند . البته وجود ری هیتر در کلیه نیروگاههای بخاری الزامی نیست و معمولاً در دیگ های بخار با ظرفیت پایین استفاده نمی شود اما در دیگهای بخار با ظرفیت بالا استفاده از آنها اجتناب ناپذیر می گردد زیرا بازده سیکل را افزایش و مقدار رطوبت سیال خروجی از توربین رابه مقدار قابل توجهی کاهش می دهند . بعنوان مثال در نیروگاه بعثت بخاطر کوچک بودن واحدهای بخاری آن ( 3 واحد 5/82 مگا وات ) و به علت منفرد بودن توربین ، نیازی به ری هیتر نمی باشد ولی در نیروگاه شهید رجایی هر واحد دارای دو واحد ری هیتر می باشد .

مقاله بررسی کنترل الکترونیکی موتور دیزل (EDC)در 37 صفحه ورد قابل ویرایش

 

شرایط فنی

 

امروزه، در ورای پیشرفت‌هائی که در زمینه‌ی تزریق سوخت موتور دیزل صورت گرفته، کاهش مصرف سوخت و افزایش در توان و گشتاور، فاکتورهای بسیار مهمی به شمار می‌آیند. در گذشته، اهمیت این فاکتورها موجب استفاده‌ی بیشتر از موتورهای دیزل با تزریق مستقیم (DI) بوده است. در مقام مقایسه با موتورهای دیزل با پیش محفظه و یا مجهز به محفظه‌ی گردابی، که به نام موتورهای با تزریق غیر مستقیم (IDI) معروفند، موتورهای با تزریق مستقیم دارای فشار تزریق بیشتری هستند. این امر منجر به اختلاط بهتر سوخت- هوا گشته و احتراق در ان کاملتر صورت می‌گیرد. در موتورهای با تزریق مستقیم، با توجه به این واقعیت که اختلاط بهتر انجام می‌شود و به علت عدم وجود پیش محفظه و یا محفظه گردابی، هیچ گونه تلفات ناشی از سریز سوخت وجود ندارد و نسبت به موتورهای با تزریق غیر مستقیم، مصرف سوخت 15-10 درصد کاهش می‌یابد.

 

علاوه بر این، موتورهای مدرن امروزی بیشتر در معرض مقررات سخت مربوط به گاز اگزوز و صدا هستند. این امر باعث شده است که از سیستم تزریق سوخت موتور دیزل، انتظارات بیشتری مطرح شود، از جمله:

 

- فشارهای بالا در تزریق سوخت،

 

- منحنی بنیادی‌تری از آهنگ سوخت‌دهی،

 

- شروع تزریق متغیر،

 

- تزریق پیلوتی،

 

- سازگاری مقدار سوخت تزریقی، فشار تقویت یافته، و کمیت سوخت تزریقی در یک مرحله‌ی کاری معین،

 

- کمیت سوخت راه‌انداز وابسته به درجه‌ی حرارت،

 

- کنترل دور آرام مستقل از بار وارده بر موتور،

 

- تنظیم سرعت مطلوب با توجه به مصرف سوخت و بازده،

 

- به کارگیری چرخش دوباره‌ی گاز اگزوز، EGR با کنترل خودکار،

 

- کاهش در تولرانس‌ها و افزایش در دقت، در تمام طول عمر مفید وسیله‌ی نقلیه.

 

گاورنرهای مکانیکی متداول (وزنه‌های گریز از مرکز) با به کارگیری چندین وسیله‌ی اضافه‌شده، شرایط متنوع در حین کار را ثبت می‌کنند تا تشکیل مخلوط با کیفیت بالا تضمین شود. بنابراین، این نوع گاورنرها به یک کنترل ساده‌ی دستی در موتور محدود می‌شوند، در صورتی که عمل کننده‌های مهم و متنوعی وجود دارند که امکان ثبت آن‌ها توسط این وسائل وجود ندارد و یا اگر هم ثبت شوند، سرعت کار مطلوب نخواهد بود.

 

مرور کلی سیستم

 

در سال‌های گذشته، به علت افزایش، چشم‌گیر در توان محاسبه‌ای میکروکنترلرهای موجود در بازار، تبعیت کنترل الکترونیکی دیزل (EDC) از مقررات و شرایطی را که پیشتر یادآور شدیم را ممکن ساخته است.

 

برخلاف خودروهای دیزلی مجهز به پمپ‌های انژکتور ردیفی یا آسیابی متداول، راننده‌ی یک وسیله‌ی نقلیه کنترل شده توسط EDC نمی‌تواند هیچ گونه اثر مستقیم روی پمپ انژکتور داشته باشد، به عنوان مثال کنترل مقدار سوخت تزریقی که به طور متداول به وسیله‌ی پدال گاز و یا سیم گاز انجام می‌شود، در اینجا حاصل متغیرهای عمل کننده‌ی متنوعی از جمله وضعیت کاری، داده‌های توسط راننده، آلاینده‌های گاز اگزوز و نظائر آن است.

 

بدین معنی که یک سیستم ایمنی پیشرفته‌ای باید به کار برده شود تا خطاها و ایرادات را تشخیص دهد و به نسبت شدت و حدت، راه‌کارهای مناسب برای رفع آن‌ها را ارائه دهد (به عنوان مثال: محدودیت گشتاور، یا راندن اظطراری خودرو در گستره‌ی دور آرام (رساندن خودرو به کارگاه). سیستم EDC هم چنین امکان تبادل بین مقادیر به دست آمده در این سیستم با مقادیر حاصل از سایر سیستم‌های الکترونیکی در خودرو به وجود آید (به عنوان مثال با سیستم کنترل کشش (TCS) و کنترل الکترونیکی تعویض دنده.) بدین ترتیب، این سیستم می‌تواند با کل سیستم خودرو ادغام شود.

 

پردازش داده‌های EDC

 

سیگنال‌های ورودی

 

حس‌گرها همراه با عمل کننده‌ها، وسیله ارتباطی بین خودرو و واحد پردازش داده‌های آن هستند. سیگنال‌های حاصل از حس گرها، از طریق مدار الکتریکی محافظ و اگر لازم باشد از طریق مبدل‌های سیگنال و آمپلی‌فایرها، وارد یک واحد و یا واحدهای متعدد کنترل الکترونیکی (ECU) می‌شوند.

 

- سیگنال‌های ورودی پیوسته (مثال: اطلاعات حاصل از حس‌گرهای پیوسته مربوط به مقدار هوای مکیده شده توسط موتور، درجه حرارت هوای ورودی و حرارت خود موتور، ولتاژ باطری و نظائر آن‌ها) به وسیله مبدل پیوسته/ گسسته در ریز پردازنده ECU، به مقادیر گسسته تبدیل می‌شوند.

 

- سیگنال‌های ورودی گسسته (مثال: سیگنال‌های کلید قطع و وصل، یا سیگنال حس‌گر گسسته از قبیل پالس‌های سرعت دورانی از حس‌گر Hall می‌توانند به طور مستقیم توسط ریزپردازنده‌ها پردازش می‌شوند.

 

- به منظور از بین بردن پالس‌های تداخل کننده، سیگنال‌های پالسی شکل که از حس‌گرهای القائی دریافت می‌شوند و حاوی اطلاعاتی مانند دور موتور و علامت تنظیم موتور هستند، توسط مدار ویژه‌ای در ECU بهبود یافته و به موج مربعی تبدیل می‌شوند.

 

اصلاح سیگنال، بسته به میزان پیچیدگی داخلی حس‌گر، به طور کامل و یا نسبی در داخل حس‌گر می تواند انجام شود. شرایط کاری که در نقطه‌ی نصب پیش می‌آید تعیین کننده‌ی میزان بارگذاری حس‌گر است.

بررسی آموزش فناوری اطلاعات و الکترونیک و کاربرد آن در 205 صفحه ورد قابل ویرایش

کلیات

 

تاریخ نشانگر تغییر و تحول بسیار در عصرهای مختلف می‌باشد. با هر نسل ابزارها، سنت‌ها و عقاید جدید رشد می‌کنند و این موضوع در آغاز قرن بیستم از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. نظام‌های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی در حال تحول می‌باشند. ابزارهای جدید موجب پدید آمدن روشهای نوین و نیز چالش در اندیشه انسانی شده و با این چالش تفکرات جدید متولد می‌شوند و در نتیجه نظام‌هایی متنوع و سازگار با نیازهای اجتماعی جدید خلق می‌شوند. زمانی که ایده مرتبط ساختن کامپیوتر به وسیله تلفن در سال 1965 به وسیله دو نفر از محققان به نام‌های لری رابرتز (Lary Roberts) و توماس مریل (Thomas Merril) مطرح گردید و توانستند دو کامپیوتر یکی در کالیفرنیا و دیگری در ماساچوست را به هم وصل نمایند هیچ کس تصور نمی‌کرد که این فناوری بتواند چنین تحولی در جوامع بشری ایجاد کند. در سال 1972، رابرتز اولین حافظه E-mail را نوشت. در سال 1980 ساخت کامپیوترهای شخصی با سرت و حافظه بیشتر توسعه یافت و در دهة 1990 با طراحی شبکه جهانی وب  (world wideweb) و گسترش ناگهانی اینترنت تحولی عظم در فناوری اطلاعات به وجود آمد که این فناوری بر روی دانش، آموزش، یادگیری، ارتباطات و دهها مقوله دیگر تأثیر بسزایی گذشت و این موضوع آنچنان سریع رخ داد که بسیاری از دست‌اندرکاران، سیاستگذاران و رهبران آموزش عالی را حتی در کشورهای پیشرفته غافلگیر نمود. به طوریکه پیش بینی می‌شود پس از پایان دهة اول 21 کمتر فعالیت آموزشی و پژوهشی بدون استفاده از اینترنت و ارتباطات کامپیوتری صورت پذیرد. (chronicle of Higher Education, 2001)

 

مراکز آموزش عالی اغاز مسیر استفاده از اشکال مختلف فناوری اطلاعات برای بهبود آموزش، پژوهش و خدمات اجتماعی را طراحی می‌کنند و این ابزار به عنوان منبع قوی وارد آموزش عالی شده است. (Szatmary, 2000)

 

در عصر حاضر شکاف شمال و جنوب ناشی از شکاف علمی و فناوری میان این دو گروه از کشورهاست. پر کردن این فاصله محتاج رویکردی نوین و متفاوت به آموزش در سطوح مختلف و برنامه ریزی صحیح و بلندمدت با استفاده از فناوریهای نوین می‌پردازد.

 

مفهوم آموزش در تمام طول زندگی یکی از کلیدهای ورود به هزاره جدید است. این مفهوم به دلیل پاسخگویی به مسئله تغییر و تحول جهان و نیز به دلیل مزیت‌های انعطاف پذیری و تنوع و قابل دسترس بودن، خود مفهومی ضروری است. به علاوه این مفهوم از تمایز سنتی آن میان آموزش اولیه مدرسه‌ای و آموزش پیوسته پا را فراتر می‌گذارد. (ادگارفورد، 1972) بنابراین آموزش مداوم و مادام العمر می‌تواند از نخستین راهبردهایی باشد که مورد توجه تصمیم سازان آموزش به ویژه فنی و حرفه‌ای و عالی قرار گیرد. قابلیت انعطاف دانشگاه‌ها و متعاقب آن دانش آموختگان و آمادگی برای فراگیری و همگامی با فناوریهای نوین باید سرلوحه برنامه‌ریزان آموزشی آینده باشد. چه بسا دانشگاه‌هایی که آموزش پایه‌ای خوبی را ارائه دهند. اما اگر این آموزش در قالبی خشک و منجمد ارائه شود، نمی‌تواند آموزش صحیح و اصولی در قرن حاضر محسوب شود. و این اصل صرفا شامل حاصل اساتید و دانشجویان نخواهد شد بلکه دانش آموختگان نیز باید بتوانند قابلیت انعطاف را در خود فراهم آورند تا بتوانند در عرصه رقابت‌های حرفه‌ای و عملی باقی بمانند.

 

امروزه هیچ کس نمی‌تواند منکر اهمیت آموزش و مهارت‌ آموزی شود و پس از جنگ جهانی دوم تقریبا اکثریت نظام‌های آموزشی به این اهمیت پی برده‌اند. وانگهی امروزه ما در سیاره‌ای زندگی می‌کنیم که ساکنان آن ارتباط گسترده‌ای با یکدیگر دارند و تداوم پیشرفت فناوری موجب ایجاد تحولات نوینی در این مناسبات خواهد شد و به عصری گام نهاده‌ایم که دانش و مدیریت دانش نقش عمده‌ای در زندگی هر یک از ما ایفا می‌کند.

 

اغلب فعالیت های اقتصادی مبتنی بر دانش است و کارهای دستی اغلب برای کارگران بسیار ماهر در نظر گرفته می‌شوند، توده دانش با سرعتی بیشتر از گذشته، نو می‌شود و افکار تازه، خیلی زودتر تازگی خود را از دست می‌دهند.

 

در سدة بیستم، نظام‌های جدید آموزشی به طور گسترده متأثر از شیوه‌ تولید صنعتی بودند. اما در آستانه هزارة سوم باید آموزش را به گونه‌ای تعریف کرد که بتواند امکانات محدودیت ناپذیری را برای فراگیری در سراسر زندگی ایجاد کند. از این رو نظام‌های آموزشی در این سده با چالشهای نوینی مواجه بوده و چنانچه نتوانند انعطاف لازم را در خود ایجاد کنند، دیگر قادر به ادامة حیات نخواهند بود.در جامعه مبتنی بر دانش، کار دستی بدون مهارت در نهایت از میان خواهد رفت و این در حالی است که استفاده از کار دستی ارزان قیمت در گذشته‌ای نه چندان دور یکی از عوامل موفقیت (CSF) محسوب می‌شده است.

 

در آینده نزدیک، مهارت در کار دستی یکی از عوامل توسعه به شمار خواهد رفت و دستیابی به مهارت‌های روز آمد جز در سایة آموزشی مداوم میسر نخواهد شد. در سدة بیست و یکم، آموزشی مورد قبول یک جامعه پویاست که در آن دستیابی به اطلاعات،‌امتیازی برای افراد خاص محسوب نمی‌شود و ارتباطات تمامی سده‌های اجتماعی را درهم خواهد شکست، بنابراین وظیفه آموزش ایجاب می‌کند که موقعیت‌های پایان ناپذیر فراگیری را به همگان در همه جا عرضه کند و آموزش از راه دور که با شیوه‌های جدید آمیخته شده می‌تواند از مهمترین راهکارهای پاسخگویی این عصر باشد.

 

در دنیای کنونی فناوری اطلاعات و ارتباطات نقش مهمی را در پیشرفت کشورها از ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی ایفا می‌کند. در دنیائی که ارتباط و اطلاع رسانی در اولویت اول بسیاری از کشورهای نیمه صنعتی قرار دارد، بی‌توجهی نسبت به این پیشرفت‌ها خصوصاً در سطح آموزش عالی باعث می‌شود که جامعه به نوعی عقب ماندگی و برخورد انفعالی در برابر هجوم اطلاعات از سوی جامعه جهانی گرفتار شود. دانشگاه‌ها باید با استفاده بهینه از امکانات فناوری جدید و با توجه به ابعاد مثبت و منفی آن، زمینه را برای تغییر و تحول بنیادی در حرکت نظام آموزشی کشور از حالت سنتی به سوی آموزش نوین آغاز نماید. مهمترین دلایل برای توجه مراکز دانشگاهی به فناوری اطلاعات و ارتباطات به شرح ذیل است:

 

-         از آنجائیکه مراکز دانشگاهی محل جمع آوری و تجزیه و تحلیل آخرین اطلاعات علمی هستند، تجهیز دانشگاه‌ها به هر فناوری، که در انتقال اطلاعات و اطلاع رسانی نقش مهمی را ایفا می‌کند، ضروری به نظر می‌رسد.

 

-         مراکز دانشگاهی محل تحقیق و تتبع برای نیل به حقایق و واقعیات بوده و لازمه دستیابی به این حقائق، داشتن اطلاعات جامع پیرامون موضوع اصلی است. این امر با ایجاد ارتباط تنگاتنگ با مراکز علمی و متخصصان در سطوح مختلف در سراسر جهان حاصل می‌گردد.

 

-         پویائی و تحرک مراکز دانشگاهی مستلزم وجود عناصر محقق و مبتکر اعم از دانشجو و استاد است. مراکز دانشگاهی بستری برای تولید علم و دانش می‌باشد و این تولیدات زمانی تحقق می‌یابد که نظام سنتی در مراکز دانشگاهی جای خود را به نظام پویا، خلاق همراه با ارتباط متقابل دانشجو و استاد بدهد. در عصر جدید استاد و دانشجو هر دو به دنبال کشف حقیقت هستند و هر دو از منابع مختلف اطلاعات استفاده کرده تا دانش جدیدی را تولید نمایند.

 

لازمه استفاده بهینه از این امکانات، ایجاد نگرش مثبت در دانشجویان و اساتید جهت استفاده در پژوهش‌های علمی است. تا زمانی که دانشجویان نسبت به کارآیی اینترنت امکانات و محدودیت‌ها، نحوه استفاده از آن ها، تأثیر آن در پیشبرد علوم اطلاع ناچیزی داشته باشند. حداکثر بهره‌وری از این امکانات در مراکز دانشگاهی صورت نخواهد گرفت. برای پی بردن به میزان آشنایی دانشجویان به کاربرد اینترنت در آموزش اجرای یک سری تحقیقات در سطح دانشگاه‌ها امر ضروری است تا بتواند نیاز واقعی دانشجویان را در این رابطه تبیین نماید. از میان تحقیقات انجام شده می‌توان به تحقیق سلاجقه در دانشگاه شیراز اشاره کرد. به نظر وی کاربران مرکز اینترنت دانشگاه علوم پزشکی شیراز نسبت به کاربرد اینترنت نگرش مثبتی داشته و آنان علاوه بر انجام پژوهش‌های مشخص، امکانات شبکه را برای آموزش خود نیز مورد استفاده قرار داده‌اند. همچنین میان استفاده از منابع الکترونیکی اطلاعات و استفاده از رایانه، رابطه معنی‌دار است.

 

ایجاد دوره‌های آشنایی با اینترنت و کاربرد آن در علوم مختلف، زمینه مساعدی برای افزایش آگاهی و اطلاعات دانشجویان در این زمینه است تا بدین وسیله ضمن افزایش آگاهیها، مهارت لازم برای کاربرد شبکه در دانشگاه‌ها ایجاد شود. آشنائی دانشجویان در مراکز دانشگاهی پیرامون فناوری اطلاعات و ارتباطات در دو بعد کلی قابل تقسیم است. یک بعد آن مربوط به علم انفورماتیک است که شامل آشنائی دانشجویان با سخت افزار و نرم افزار رایانه و زبانهای برنامه نویسی می‌باشد. در بعد دیگر کاربرد این فناوری در علوم مختلف و همچنین آموزش علوم با کمک رایانه است. از طرف دیگر یادگیری این علوم به دو صورت امکان پذیر است : شرکت در آموزشهای رسمی با گذراندن دوره‌های مربوطه و یادگیری به صورت خودآموزی یعنی دانشجو با مطالعه انفرادی و با تمرین مستقیم با رایانه مهارت لازم را کسب نماید. میزان موفقیت گروه خودآموز در کار با رایانه موفقتر از گروهی است که به صورت تئوریک مطالب آموزشی را یاد می‌گیرند زیرا آنان با انگیزه درونی و از طرفی با کار مستقیم با رایانه مهارت‌های لازم را کسب می‌نمایند. این بیانگر این واقعیت است که موفقیت دانشگاه در آشنایی دانشجویان به فناوری جدید بیشتر متکی بر تشکیل کارگاه‌های رایانه‌ای و ایجاد امکانات مناسب برای خود یادگیری توسط دانشجویان بوده و صرف تشکیل چند دوره آموزشی بدون آموزش عملی، موفقیت چشمگیری به دنبال نخواهد آمد. ]1[

 

مقاله بررسی رادیوگرافی در 43 صفحه ورد قابل ویرایش

پیشگفتار

 

پرتوهای الکترومغناطیس با طول موجهای بسیار کوتاه ،‌یعنی پرتوهای X و  ، بدرون محیطهای مادی جامد نفوذ کرده ولی تا حدی بوسیلة آنها جذب می شوند. میزان جذب به چگالی و ضخامت ماده ای که موج از آن می گذرد و همچنین ویژگیهای خود پرتوالکترومغناطیس بستگی دارد. تشعشعی را که از ماده عبور می کند می توان روی فیلم و یا کاغذ حساس آشکارسازی و ثبت نموده ، بر روی یک صفحه دارای خاصیت فلورسانس و یا به کمک تجهیزات الکترونیکی مشاهده نمود.

 

به بیان دقیق ، رادیوگرافی به فرآیندی اطلاق می شود که در آن تصویر بر روی یک فیلم ایجاد شود. هنگامی که تصویری دائمی بر روی یک کاغذ حساس به تابش ثبت گردد،‌فرآیند به رادیوگرافی کاغذی موسوم می باشد. سیستمی که در آن تصویری نامریی بر یک صفحة باردار الکترواستاتیکی ایجاد شده و از این تصویر برای ایجاد تصویر دائمی بر روی کاغذ استفاده می شود، به رادیوگرافی خشک شهرت داشته و فرآیندی که بر یک صفحه دارای خاصیت فلورسانس تصویر گذار تشکیل می دهد، فلورسکپی نامیده می شود. بالاخره هنگامی که شدت تشعشعی که از ماده گذشته بوسیله تجهیزات الکترونیکی نمایان و مشاده گردد، با فرآیند پرتوسنجی سرو کار خواهیم داشت.

 

به جای پرتوهای X و  می توان از پرتوهای نوترون استفاده نمود ، این روش به رادیوگرافی نوترونی موسوم می باشد (به بخش 2-7 فصل 7 رجوع کنید)

 

هنگامی که یک فیلم رادیوگرافی تابش دیده ظاهر شود ،‌با تصویری روبرو خواهیم بود که کدورت نقاط مختلف آن متناسب با تشعشع دریافت شده بوسیلة آنها بوده و مناطقی از فیلم که تابش بیشتری دریافت کرده اند سیاه تر خواهند بود. همانطور که پیش از این اشاره کردیم ،‌میزان جذب در یک ماده تابعی از چگالی و ضخامت آن می باشد. همچنین وجود پاره ای از عیوب از قبیل تخلخل و حفره نیز بر میزان جذب تأثیر می گذارد. بنابراین ، آزمون رادیوگرافی را می توان برای بازرسی و آشکارسازی برخی از عیوب مواد و قطعات مورد استفاده قرار داد. در بکار بردن سیستم رادیوگرافی و دیگر فرآیندهای مشابه یابد نهایت دقت اعمال شود ،‌زیرا پرتوگیری بیش از حد مجاز می تواند نسوج بدن را معیوب نماید.

 

کاربردهای رادیوگرافی

 

ویژگیهایی از قطعات و سازه ها را که منشأ تغییر کافی ضخامت یا چگالی باشند، می توان به کمک رادیوگرافی آشکارسازی و تعیین نمود. هر چه این تغییرات بیشتر باشد آشکارسازی آ“ها ساده تر خواهد بود ،‌تخلخل و دیگر حفره ها و همچنین ناخالصیها – به شرط آنکه چگالیشان متفاوت با مادة اصلی باشد . از جمله اصلی ترین عیوب قابل تشخیص با رادیوگرافی به شمار می روند. عموماً بهترین نتایج بازرسی هنگامی حاصل خواهد شد که ضخامت عیب موجود در قطعه ، در امتداد پرتوها ، قابل ملاحظه باشد. عیوب مسطح از قبیل ترکها ،‌به سادگی قابل تشخیص نبوده و امکان آشکارسازی آنها بستگی به امتدادشان نسبت به امتداد تابش پرتوها خواهد داشت. هر چند که حساسیت قابل حصول در رادیوگرافی به عوامل گوناگونی بستگی پیدا می کند ؛ ولی در حالت کلی اگر ویژگی مورد نظر تفاوت میزان جذب 2درصد یا بیشتر ،‌نسبت به محیط مجاور ،‌را به همراه داشته قابل تشخیص خواهد بود.

 

رادیوگرافی و بازرسی فراصوتی (به فصل 5 رجوع کنید ) روشهایی هستند که معمولاً برای آشکارسازی موفقیت آمیز عیوب درونی و کاملاً زیر سطحی مورد استفاده قرار می گیرند. البته باید توجه دشات که کاربرد آنها به همین مورد محدود نمی کگدرد. این دو روش را می توان مکمل همدیگر دانست ، زیرا در حالیکه رادیوگرافی برای عیوب غیر مسطح مؤثرتر می باشد، روش فراصوتی نقایص مسحط را راحت تر تشخیص می دهد.

 

تکنیکهای رادیوگرافی غالباً برای آزمایش جوش و قطعات ریختگی مورد استفاده قرار می گیرد و در بسیاری از موارد ، از جمله مقاطع جوش و ریختگی های ضخیم سیستم های فشار بالا (مخازن تحت فشار ) ،‌بازرسی با رادیوگرافی توصیه می شود. همچنین می توان وضعیت استقرار و جاگذاری صحیح قطعات مونتاژ شدة سازه ها را به کمک رادیوگرافی مشخص نمود. یکی از کاربردهای بسیار مناسب به جای این روش ، بازرسی مجموعه های الکتریکی و الکترونیکی برای پیدا کردن ترک ، سیمهای پاره شده ، قطعات اشتباه جاگذاری شده یا گم شده و اتصالات لحیم نشده است. ارتفاع مایعات در سیستم های آب بندی شدة حاوی مایع را نیز می توان با روش رادیوگرافی تعیین نمود.

 

هر چند روش رادیورگرافی را می توان برای بازرسی اغلب مواد جامد بکار برد، ولی آزمایش مواد کم چگالی و یا بسیار چگال می تواند با مشکلاتی همراه باشد. مواد غیر فلزی و همچنین فلزات آهنی و غیر آهنی ،‌در محدودة وسیعی از ضخامت ، را می توان با این تکنیک بازرسی کرد. حساسیت روشهای رادیوگرافی به پارامترهای چندی از جمله نوع و شکل قطعه و نوع عیوب آن بستگی دارد. این عوامل در بخشهای زیرین مورد توجه قرار خواهد گرفت.

 

برخی از محدودیت رادیوگرافی

 

هر چند بازرسی غیر مخرب به روش رادیوگرافی تکنیکی بسیار مفید برای آزمون مواد به حساب می آید ،‌ولی دارای محدودیتها و معایبی نیز هست.هزینه های مرتبط با رادیوگرافی در مقایسه با دیگر روشهای غیر مخرب بالا می باشد ؛ میزان سرمایه گذای ثابت برای خرید تجهیزات اشعه X زیاد بوده و بعلاوه ، فضای قابل ملاحظه ای برای آزمایشگاه که تاریکخانه نیز بخشی از آنست مورد نیاز است . هزینه سرمایه گذاری برای منابع اشعة X قابل جابجایی که برای بازرسی های «درجا» مورد استفاده قرار می گیرند بسیار کمتر ؛ ولی به تاریکخانه و فضای تفسیر فیلم نیاز خواهد بود.

 

هزینه های عملیاتی رادیورگافی نیز بالا می باشد ،‌زمان سوار کردن و تنظیم دستگاهها معمولاً طولانی بوده و ممکن است بیش از نصف کل زمان بازرسی را در برگیرد. رادیوگرافی پای کار قطعات و سازه ها ممکن است فرآیندی طولانی باشد، زیرا تجهیزات قابل جابجایی اشعه X دارای پرتوهای کم انرژی بوده و چشمه های قابل جابجایی اشعة  نیز ،‌به همین ترتیب ، شدت نسبتاً کمی دارند زیرا منابع پر انرژی احتیاج به حفاظ های سنگینی داشته و بنابراین عملاً قابل انتقال نخواهند بود.

 

با توجه به این عوامل ،‌رادیوگرافی پای کار به ضخامت های تا 75 میلیمتر فولاد یا معادل آن محدود می گردد؛ در اینحال نیز آزمایش مقاطع ضخیم ممکن است تا چند ساعت طول کشد . در اینگونه موارد ممکن است پرسنل واحد مورد بازرسی برای مدتی طولانی مجبور به ترک محل گردند ،‌که این عامل را نیز باید در زمرة معایب این تکنیک بازرسی به حساب آورد.

 

هزینه های عملیاتی فلورسکپی اشعه X ، در مقایسه با رادیوگرافی ،‌بسیار کمتر می باشد. زمان تنظیم و سوارد کردن تجهیزات بسیار کوتاهتر و زمان تابش دهی نیز معمولاً کوتاه بوده و نیازی به آزمایشگاه ظهور فیلم نیست.

 

یکی دیگر از جنبه های هزینه زای رادیوگرافی لزوم حفاظت پرسنل از اثرات سوء پرتوها می باشد. در این خصوص باید تمهیدات ایمنی مورد لزوم به طور کامل برای پرسنل مستقیماً مرتبط با بازرسی و همچنین آنهایی که در اطراف محل رادیوگرافی کار می کنند مورد توجه قرار گیرد.

 

همان طور که یادآوری شد ،‌جملگی عیوب را نمی توان به روش رادیوگرافی ردیابی کرد؛ مثلاً ترک ها تنها در حالی قابل تشخیص خواهند بود. که در امتداد تابش پرتوها قرار گیرند؛ حتی در این حالت هم ترکهای ریز امکان مخفی شدن را خواهند داشت . عیوب تورقی فلزات نیز غالباً با رادیوگرافی قابل تشخیص نمی باشند.

 

 

اصول رادیوگرافی

 

در آزمون رادیوگرافی ، جسم مورد آزمایش در مسیر پرتوهای صادره از چشمة اشعة   X یا  قرار گرفته و محیط ثبت کننده (معمولاً فیلم ) نزدیک به جسم ولی در سمت مقابل چشمة تابش کننده قرار می گیرد.

 

پرتوهای X و  را نمی توان مانند شعاعهای نوری کانونی کرد و از این رو ، در بسیاری از موارد ، تابش های صادر شده از چشمه در مسیری مخروطی حرکت می کنند. برخی از شعاعهای تابیده شده به جسم ، در آن جذب شده و گروهی دیگر پس از عبور از آن ، بر روی فیلم تصویری غیر قابل رؤیت که احتیاج به ظهور دارد تشکیل خواهند داد. در حالیکه جسم دارای عیبی با ضریب جذب متفاوت با آن باشد ،‌میزان تشعشع رسیده به فیلم در مسیر عیب با نقاط اطراف آن که پرتوهای گذشته از مناطق سالم را دریافت کرده اند متفاوت بوده و بنابراین فیلم ظاهر شده ، در منطقة مربوط به عیب دارای تفاوت رنگ خواهد بود. منطقه مذکور ممکن است دارای چگالی رنگ کمتر یا بیشتر از محیط مجاور خود (بسته به نوع عیب و قابلیت جذب نسبی آن ) باشد.

 

فیلم ظاهر شده تصویری دو بعدی از یک جسم سه بعدی می باشد که ممکن است از نظر اندازه و شکل ،‌در مقایسه با جسم ، دچار اعوجاج شده باشد. موقعیت مکانی عیب درون قطعه را با یک بار رادیوگرافی نمی توان مشخص کرد، بلکه لازم است جسم از چند زاویه مختلف رادیوگرافی شده و به این طریق موقعیت عیب آن در مقایسه

 

ضخامت قطعه تعیین گردد.

 

با

پروژه بررسی جنگ الکترونیکی در 83 صفحه ورد قابل ویرایش

مقدمه:

 

اهمیت اقدامات جنگ الکترونیک:

 

استفاده از تجهیزات الکترونیکی یا بطور مستقل انجام می‌گیرد. مانند رادارها و مخابرات و یا به صورت همراه و جزئی از سلاحهای نظامی دفاعی، مانند موشکها و هواپیما‌ها بکار برده می‌شود که در هر حال کاربرد صحیح آنها بهر صورتی که باشد، باعث ارتقاء سرعت، وقت و قدرت نظامی شده و موجب می‌گردد تا ضریب موفقیت در جنگهای امروزی بالا رود. ماحصل کلام اینکه در پرتو این کاربرد، شرایط میادین نبرد بگونه‌ای رقم زده شده است که امروزه این میدانها علاوه بر ایجاد عمق، پهناور و قضا دارای بعد چهارمی بنام «قلمرو و طیف امواج الکترومغناطیسی، هم شده‌اند. این بعد آنچنان در تمامی زوایا و نقاط صحنه‌های نبرد نفوذ در رسوخ کرده است که شاید بتوان گفت بدون توجه به آن پیشرفت در سایر ابعاد جنگ هم، امکان پذیر نخواهد بود. با آنکه این قلمرو (طیف امواج الکترومغناطیسی) نیز همانند زمان بطور فیزیکی ملموس و مشهود نمی‌باشد، ولی دارای اثرات و نتایجی است که ارزش حضور آن را تأیید می کند، از طرف دیگر مطرح شدن نگرش سیستمی نسبت به جنگها و شازعات بشری در قالب  اصول و تئوری‌های فرماندهی و کنترل ، نیروهای نظامی و درگیر را آن چنان به ارتباطات قوی و پیچیده هدایت و کنترل‌های سریع و نیز تصمیم‌گیریهای قاطع و به موقع نیازمند کرده است که نقش تجهیزات الکترونیکی و مخابراتی در اجرای این اصول و شیوه‌ها را نه تنها انکار ناپذیر بلکه هر اقدامی بدون آنها را امکان ناپذیر می نمایاند. مورد دیگر اینکه ، با توجه به ضرورت شناسائی رقبا و دشمنان در صحنه‌های جهانی و منطقه‌ای برای یک کشور و اطلاع از شرایط که آن کشور را جهت ایفای نقش منطقه‌ای و جهانی و حداقل حفظ موجودیت خود، توانمند می‌سازد.

 

اهمیت و ارزشی بدست آوردن اطلاعات و آگاهی‌های کیفی، دقیق و سریع بیش از بیش مشخص می‌شود، با توجه به موارد فوق ، جا دارد که این دوران را «عصر اطلاعات» نامگذاری نمایند.

 

بنابراین کشوری که دارای اطلاعات کافی در امور اشتراکی و تاکتیکی نباشد همانند یک عنصر کور و کر، ضعیف و مشفعل عمل خواهد کرد. لذا استنباط می‌شود که استفاده از تشعشعات الکترومغناطیسی ناشی از وسایل و تجهیزات الکترونیکی دشمنان و رقبا می‌توانند بعنوان یکی از مهمترین و غنی‌ترین منابع کسب اطلاعات مطرح گردد.

 

با این استدلال است که در حال حاضر بعلت ارزش و اهمیت اطلاعات، آنرا فرد چهارم سیستمهای فرماندهی و کنترل می‌دانند . از سوی دیگر پیش بینی می گردد در نبردها و جنگهای آینده می‌توان از سه نیرو و قوه قدرتمند هسته‌ای شیمیایی و الکترونیکی بهره‌مند شد. اما از آنجائی که قدرت تخریب سلاحهای هسته‌ای زیاد بوده و اثرات ناشی از آن زیانبار است. بصلاح کشورهای واجد این سلاح نیست که از آن استفاده نمایند، زیرا خودشان هم بنحوی متضرر خواهند شد. از این رو آنرا بصورت یک عنصر بازدارنده مقبولتر می‌دانند . بدلایل مختلف و از جمله بعلت زشتی و قبحی که سلاحهای شیمیایی در جوامع بشری پیدا کرده است، استفاده وسیع از این سلاح‌ها هم توصیه نمی‌گردد. اما به لحاظ اینکه سیستمهای الکترونیکی دارای اینگونه محدودیتها نبوده و حتی ارکان استفاده از آنها در سلاحهای هسته‌ای و شیمیایی هم وجود دار د، لذا چنین نتیجه‌گیری می شود، جنگهای آینده شاید به احتمال ضعیف هسته‌ای یا شیمیایی باشد ولی بطور مسلم الکترونیکی خواهد بود. جهت روسنتز شدن بیانات فوق در اهمیت و ارزش جنگ الکترونیک در امور نظامی نمونه ای از استفاده آمریکا در بکارگیری تجهیزات الکترونیکی و امواج الکترومغناطیسی در کنترل و هدایت واحدهای تابعه‌اش در جهان در شرایط بحرانی و استراتژزیکی و همچنین جمع‌آوری اطلاعات از اقصی نقاط جهان بیان می شود.

 

این سیستم که در بخش قابل توجهی از سیستم فرماندهی و کنترل جهانی آمریکا را تشکیلی می دهد، سیستم مخابرات ماهواره‌ای MIC STAR می‌باشد که شیطان بزرگ سالهاست روی آن سرمایه‌گذاری کرده است. ملاحظه می‌شود که کلیه واحدهای عملیاتی، تاکتیکی و استراتژیکی و نیز واحدهای جمع‌آوری اطلاعات در نقاط مختلف جهان بصورت یک مجموعه یکپارچه درآمده است تا آمریکا و غرب بتوانند با سرعت و دقت بیشتر در جریان امور قرار گرفته و سریعاً قادر باشند، در موارد ضروری عکس‌العمل لازم را بکار ببندند.

 

از این سیستم جهت ارتباط هدایت نیروهای واکنش سریع آمریکا از جمله در خلیج فارس و خاورمیانه استفاده مؤثری شده است. همچنین می‌توان از قابلیت مقابله با سیستمهای شنود و اختلال و نیز ارتباط بموقع و مطلوب با نیروهای متحرک تاکتیکی در نقاط مختلف جهان، بعنوان خصوصیت بارز دیگر این سیستم یاد کرده. بنابراین با توجه به مطالبی که بیان شد؛ می‌توان به اهمیت و ارزش تجهیزات الکترونیکی و بطور کلی طیف امواج الکترو مغناطیسی پی برد. ضمن اینکه مشاهده می شود که بالتبع در قبال بهره‌برداری از اینگونه تجهیزات، مقابله و ضدیت با آنها نیز از اهمیت و ارزش مشابه برخوردار خواهد بود در اینجاست که موجود ضرورت اقدامات جنگ الکترونیک با توجه به تعاریف ارائه شده، نقش اساسی در امور نظامی پیدا کره و جایگاهی سرنوشت ساز در جنگهای مدرن امروزی به خود یافته است و این امر تا آنجا پیشرفته است که بصورت یک اصل و دکترین نظامی درآمده و مطرح می‌گردد که:

 

«هر نیرویی که بتواند در آینده طیف امواج الکترو مغناطیسی را تحت تسلط خود داشته باشد، طرف پیروز میدان نبود خواهد بود.»

 

جایگاه اقدامات جنگ الکترونیک

 

 

الف- جنبه‌های استراتژیکی

 

اصولاً استراتژی کلی یک کشور دارای ابعاد مختلف نظامی، سیاسی، اقتصادی و . . .  می‌باشد با توجه به اینکه استراتژی را بصورتهای مختلف بیان کرده‌ان، می‌توان استراتژی نظامی را بدین صورت تعریف کرد که:

 

«هنر و فن بکارگیری شایع و امکانات نظامی یک کشور منجر شایسته بطوریکه بیشترین نتیجه را در  رسیدن به اهداف نظامی و سیاسی آن کشور فراهم آورد.» البته علیرغم تعاریف مختلف ارائه شده، می‌توان گفت چیزی که همگی بر آن اتفاق نظر و تأکید دارند. اینست که اساساً زمینه بحق استراتژی عمدتاً درباره وسائل این است تا اهداف و دیگر اینکه توجه طراحان استراتژیک تنها به این امر معطوف است که چگونه می توان به نحوی مؤثر از منابع نظامی مشخص، برای تحصیل آن اهداف سیاسی استفاده کر د. پس برای بدست آوردن تفوق بر دشمن لازم است مجموعه کاملی از ابزارها و وسایل در اختیار اهداف استراتژیک قرار گیرند که این ابزارها می‌توانند هم مادی باشند و هم معنوی و روانی، بعنوان مثال از بمباران اتمی گرفته تا انواع تبلیغات و یا، . . . .

 

بنابراین برای انتخاب بهترین و مناسب‌ترین وسیله، لازم است که نقطه ضعفهای دشمن با توانائیهای حدودی مقایسه شوند. اما اگر آنچه مورد معاوضه است، اهمیت و ارز ش بیشتری داشته باشد. آن وقت است که گاهی چاره‌ای جز توسل به زور و قدرت ارتش وجود ندارد. ولی در اینمورد هم انتخاب ابزار و وسایل استراتژیک از اهمیت والائی برخوردار است و باید از نقاط ضعف دشمن آگاه برد و تا حد امکان از آنها بهره‌برداری کرد.

 

پروژه بررسی اندازه گیری ضرایب فعالیتهای محلولهای الکترولیت در 70 صفحه ورد قابل ویرایش

روشهای آزمایشگاهی جهت اندازه گیری ضرایب فعالیت منفرد و متوسط یونی الکترولیتها

 

 

1- مقدمه

 

روشهای تجربی متفاوتی جهت اندازه گیری ضرایب فعالیت محلولهای الکترولیت مورد استفاده قرار گرفته است. این روشها به دو بخش تقسیم می شوند بخش اول شامل روشهایی است که انحراف فعالیت جسم حل شده با معادله گیبس دو هم را اندازه گیری می کند و بخش دوم شامل روشهایی است که مستقیماً فعالیت جسم حل شده را اندازه گیری می کند. بخش اول شامل چهار روش که عبارتند از: 1- تنزل نقطه انجماد 2- افزایش نقطه جوش 3- تنزل فشار بخار 4- ایزوپیستیک یا تعادل فشار بخار.

 

بخش دوم شامل چهار روش: 1- نیروی الکتروموتوری سلهای گالوانی با اتصال مایع 2- نیروی الکتروموتوری با انتقال 3- حلالیت 4- نفوذ از این روشها روش پایداری برای نمکهای کم محلول قابل کاربرد است.

 

انرژی آزاد گیبس یکی از مهمترین توابع در تعادل فازی است که برحسب درجه حرارت و ترکیب درصد اجزاء تشکیل دهنده محلول است. وقتی که محلول ما از حالت ایده آل انحراف داشته باشد مثلاً در یک محلول الکترولیت برای تابع انرژی گیبس اضافی داریم:

 

                                                       (1-1)

 

که با استفاده از تابع انرژی آزاد گیبس اضافی می توان ضریب فعالیت را بدست آورد. در عمل می توان توابع انرژی آزاد گیبس اضافی را اندازه گیری نمود و مقدار آن را از روی مقادیر مربوط به ضرایب فعالیت اجزاء در یک محلول مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.

 

روش دیگر استفاده از مقادیر مربوط به پتانسیل یک پیل الکتروشیمیایی است که به طور مستقیم اندازه گیری این پتانسیل ها منجر به تعیین ضرایب فعالیت متوسط و منفرد یونی در یک محلول الکترولیت می شود. برای یک محلول سه سازنده ای ارزیابی ضرایب فعالیت متوسط و منفرد یونی بسیار پیچیده تر از ارزیابی این ضرایب در محلولهای دو سازنده ای است.

 

با اینکه پیترز]100[ در سال 1979 گفته بود که بواسطه اثرات فضایی بارهای الکتریکی ضرایب فعالیت منفرد یونی قابل اندازه گیری نیست و یا حداقل با روشهای معمولی نمی توان این کمیت را اندازه گیری کرد اما در سال 1996 خشکبارچی- وار ]94[ روشی را برای اندازه گیری ضرایب فعالیت منفرد یونی ارائه دادند که بعداً توسط تقی خانی و همکارانش توسعه داده شد و برای اندازه گیری ضرایب فعالیت منفرد یونی سیستمهای دو سازنده ای استفاده شد ]148[.

 

مطابق قاعده فازها:

 

 

زمانی که یک نمک غیرفعال در آبی که گازهای محلول در آن خارج شده است در یک درجه حرارت مشخص حل می شود دو درجه آزادی در شرایطی که دو فاز به یک تعادل ترمودینامیکی می رسد حاصل می شود. نمک و یونهای تشکیل دهنده آن و آب چهار ذره را تشکیل می دهند بنابراین (N=4). در حالی که یک تعادل شیمیایی (R=1) با یک نسبت مشابهت یونها (S=1) وجود دارد پس دو درجه آزادی حاصل می‌شود. البته این دو درجه آزادی، در شرایطی است که از تجزیه یونی صرف نظر شود و تنها مولکولهای آب و نمک در نظر گرفته شود. پس متغییرهای شدتی که تغییر می کند، دو متغییر شدتی می باشد. همچنین متغییرهای شدتی قابل اندازه گیری شامل فشار، درجه حرارت و غلظتهای شرکت کننده در تعادل می باشد. بنابراین برای یک سیستم الکترولیت دو سازنده ای که در آن فاز بخار حلال خالص می باشد.

 

اندازه گیری فعالیت حلال به عنوان تابعی از غلظت در یک درجه حرارت مشخص می تواند جهت محاسبه ضرایب فعالیت منفرد و متوسط یونی الکترولیت با استفاده از معادله گیبس- دوهم مورد استفاده قرار می گیرد. حالت تعادل شدتی یک فاز منفرد با دو سازنده توسط سه متغییر شدتی مورد بررسی قرار می گیرد.

 

اندازه گیری متغییرهای زیاد منجر به مطالعه بیشتر بر روی سیستم می شود و استفاده از معادله گیبس- دوهم را جهت کنترل تطابق پذیری ترمودینامیکی ممکن می‌سازد. همچنین استفاده از مقادیر مربوط به ضرایب فعالیت متوسط و منفرد یونی یک الکترولیت در یک محلول دو سازنده ای متشکل از یک الکترولیت و حلال می‌تواند منجر به محاسبه ضرایب فعالیت حلال شود که این عمل با استفاده از معادله گیبس- دوهم صورت می گیرد و از ضرایب فعالیت حلال، ضریب اسموزی محاسبه می شود.

 

2- تنزل نقطه انجماد

 

زمانی که یک الکترولیت در یک حلال حل می شود نقطه انجماد محلول نسبت به حلال خالص پایین می آید که با استفاده از اختلاف انرژی آزاد گیبس محلول نسبت به حلال خالص یا همان انرژی آزاد گیبس اضافی می توان فعالیت یا ضریب فعالیت را محاسبه کرد ]  [. همان رابطه ای که در فصل 4 بیان شد و گفتیم که اساس روش تنزل نقطه انجماد و ایزوپیستیک می باشد. از این روش برای اندازه گیری ضریب فعالیت محلولهای الکترولیت یعنی سیستمهای دو جزئی و یا حتی سیستمهای سه جزئی نیز استفاده کردند ]126[.

 

3- افزایش نقطه جوش

 

این روش پایه تئوری یکسانی با روش تنزل نقطه انجماد دارد اما افزایش در مودال نقطه جوش خیلی کمتر از افزایش در مودال نقطه انجماد یعنی در حدود یک چهارم آن می باشد. بنابراین اندازه گیری نقطه جوش حداقل باید چهار بار تکرار شود. تا جواب قابل اعتمادی بدهد همچنین این روش مشکل تر می باشد. این روش برخلاف روش تنزل نقطه انجماد به تغییرات فشار نیز حساس می باشد.

 

4- تنزل فشار بخار

 

تفاوت فشار بخار حلال خالص و محلول با دو روش استاتیک و دینامیک اندازه گیری می شود.

 

4-1- روش استاتیک

 

روشهای ایستایی روشهای ساده ای هستند که جهت اندازه گیری فعالیت یک حلال در مخلوطهایی که یک جزء تشکیل دهنده آن غیر فرار می باشد به کار گرفته می شود.

 

در این روش اختلاف فشار بخار محلول و حلال خالص با یک فشار سنج دیفرانسیلی اندازه گیری می شود ]48[. مشکل اصلی این روش تخلیه کامل هوا از سیستم می باشد. این روش برای محلولهای الکترولیت دو سازنده ای مناسب می باشد ]110[. همچنین یکی از معایب این روش این است که در غلظتهای بالا از الکترولیت نمی توان آن را به کار برد.

 

4-2- روش دینامیک

 

در این روش ابتدا هوای خشک را از آب عبور می دهند و بعد با یک خشک کننده (دسیکاتور) آب را جذب می کنند و بعداً هوای یکسان با اولی را از محلول عبور می‌دهند و بعد این هوا را هم از یک دیسکاتور عبور می دهند. تمام اینها در یک حمام آبی (ترموستات) انجام می دهند. مقدار آبی که در مرحله اول جذب می شود نشان دهنده فشار بخار حلال و مقدار آبی که در مرحله دوم جذب می شود نشان دهنده فشار بخار محلول می باشد.